Weerstand (component)

From RevSpace
Jump to navigation Jump to search

Let bij het uitzoeken van een geschikte weerstand voor een project op de volgende sleutel-parameters; je vindt deze als het goed is terug op het datasheet. Een deel is vaak ook aangegeven op de behuizng zelf, danwel in tekst, danwel met de beroemde gekleurde ringetjes van de kleurcodering

  • de nominale weerstandswaarde in ohm. Om niet alle weerstandswaarden discreet te moeten maken zijn er bepaalde series van standaard maten, waarmee je door het in serie of parallel schakelen vrijwel alle gewenste waardes redelijk makkelijk kunt maken. Bovendien houden mesen die een ontwerp maken al rekening met de beschikbare standaardwaarden.
  • de maximale afwijking van de nominale waarde c.q. nauwkeurigheid van de weerstand. Bijvoorbeeld 5%. Je kan de nauwkeurigheid vergroten door een aantal weerstanden parallel te zetten, zodat de fouten elkaar opheffen, en je meteen ook meer vermogen aankan. De waarde van twee weerstanden die je parallel zet kun je berekenen met RP=((R1)-1+(R2)-1)-1. Dus twee 10Ω weerstanden parallel zijn samen een 5Ω weerstand: 1/10 + 1/10 = 2/10 = 1/5; 1/(1/5)=5.
  • het maximale vermogen (watt) dat de weerstand aan kan. Vermogen (P) is het produkt van spanning (V) en stroom (I): P=VI. Omdat het quotient van spanning (V) en stroom (I) juist de weerstandswaarde (R) is (R=V/I) en dus V=IR en I=V/R, is het vermogen ook te schrijven als P=I2R of P=V2/R. Dus, moet er door je 100Ω weerstand een stroom van 500mA kunnen lopen dan moet je een (0.5A)2.100Ω=25W weerstand hebben. De meeste bekende cylindervormige, vrolijk gekleurde weerstandjes zijn overigens maar 1/4 watters, dus daar zou je er dan 100 (van elk 10kΩ) van parallel moeten zetten.
  • de vormfactor of 'verpakking', wat zijn de maten van de behuizing, de dikte van de aansluitdraden etc.
  • de capaciteit/inductiviteit (condensator- respectivelijk spoelwerking) van de weerstand. Dit is meestal een parasitair effect, dat vooral bij schakelingen voor hoog-frequente toepasisng vervelend is. Een draadgewonden weerstand kan heel nauwkeurig zijn en veel vermogen verstoken, maar heeft vaak een sterke spoelwerking.

Verschillende typen weerstanden en hun gebruik

  • NTC, PTC , bij deze (vrij sterk) temperatuursafhankelijke weerstanden is de temperatuurs-coeffcient (TC in de naam), negatief (NTC) of positief (PTC). De meeste weerstanden hebben sowieso al een PTC karakter (hogere temperatuur, meer weerstand), maar bij een expliciet als PTC gemerkte weerstand zal dit een veel sterkere relatie zijn. Een NTC heef tjuist de eigenschap om minder slecht te gaan geleiden bij hogere temperaturen. Je gebruikt dit soort weerstanden als je de temperatuur wilt meten, bijvoorbeeld als onderdeel van een thermostaat of gewoon een thermometer.


  • Variabele weerstand, potentiometer. Een variabele weerstand kan je instellen op een bepaalde waarde (binnen bepaalde minima en maxima, vaak 0 en bijvoorbeeld 10kΩ, maar soms ook tussen bijvoorbeeld 10kΩ en 100kΩ). Bij een potmeter is de constructie zodanig dat je dit tijdens normaal gebruik van de schakeling doet (bijv. een volumeregeling), andere variabele weerstanden zijn bedoeld om heel precies op een bepaalde waarde te kunnen worden ingeregeld, waarna je er verder afblijft, omdat ze er niet op gemaakt zijn heel vaak versteld te worden. Meestal hebben variabele weerstanden 3 aansluitingen (zie spanningsdeler); afhankelijk van het gebruik sluit je dan maar twee of alle drie de aansluitingen aan.

Links naar andere informatiebronnen

N.B. dat het bij het zoeken op Internet handig kan zijn om Engelse zoektermen te gebruiken. Er even vanuitgaande dat je redelijk Engels kan lezen natuurlijk, anders heb je niet veel aan de zoekresultaten. Ook als je wel redelijk Engels kan lezen, kan het best zijn dat je de specialistische Engelse term voor een elektronische component niet weet, dus bij dezen: een weerstand heet in het Engels "resistor".

https://nl.wikipedia.org/wiki/Weerstand_(component)

http://www.radio-electronics.com/info/data/resistor/resistor-types.php

Fysieke verschijningsvormen: https://www.google.nl/search?q=resistor&tbm=isch