Lassen

RevSpace heeft meerdere verschillende lasapparaten staan voor allerlei processen. Deze pagina beschrijft zowel het lassen zelf als de aanwezige apparatuur.

Waarschuwingen

	Giftige gassen Bij het lassen van bepaalde materialen kunnen giftige gassen vrijkomen; alleen buiten lassen.
	Fel licht Kan blindheid veroorzaken; draag een laskap.
	Brandgevaar Rondvliegende gloeiend hete metalen; draag beschermende, niet brandbare kleding.
	Hete oppervlakken Het werkstuk zal heet zijn; draag lashandschoenen.

Veiligheidsinstructies

Je mag de lasapparaten alleen bedienen als je aan de volgende eisen voldoet:

• Je hebt persoonlijke las-training gehad bij RevSpace (vraag gori of supakeen)
• Je bent nuchter, wakker en alert
• Je hebt deze wiki-pagina recent gelezen (check regelmatig de wijzigingen!)

Voor gebruik

• Zorg voor een ordelijke werkplek waar je niet gemakkelijk zult struikelen
• Indien het voldoende windstil is > Buiten lassen i.v.m. rookontwikkeling
• Indien het weer buiten lassen niet toestaat, zet de lastafel dan zo dicht mogelijk bij de afzuiging en zet die aan

Tijdens gebruik

• Let op andere personen in de buurt.
• Draag beschermende, niet brandbare kleding en een laskap.
• Draag een veiligheidsbril tijdens het verwijderen van de slak (meest voorkomende lasongeval), draag dat ding gewoon onder je laskap, altijd.
• Draag adembescherming, metaaldampen zijn niet goed voor je en het is beter om adembescherming te dragen dan niet. Voor sommige soorten staal (verzinkt, RVS) is dit echt verplicht.

Na gebruik

• Laat je materiaal goed afkoelen
• Ruim alle apparatuur weer op
• Haal het bordje van de deur
• Veeg de shack aan
• Betaal eventuele gebruikskosten in Revbank.

Lasapparaten

Güde lasapparaat GC 100 PM

Waar: Sparkshack. Eigenaar: gori. Gebruikskosten: Onbekend. Proces(en): SMAW.

Gebruik de onderstaande tabel als richtlijn. Met gebruik van 2 mm laselektrode, en zeer dunne platen, kan je zo laag gaan als 20-30 A.

Kinzo Easy Mig 101

Waar: Supersamla. Eigenaar: supakeen. Gebruikskosten: 0.50 EUR per keer. Proces(en): FCAW.

Klein basis lasapparaat voor vuldraad (fluxcore, FCAW) dat op of 60 of 90A werkt. Draad zit in het apparaat op 0.8mm dikte. Ander draad ligt in de gereedschapsdoos boven het apparaat gelabeld met 'lasconsumables'.

Dit apparaat is bruikbaar voor dikker staal (vanaf 3mm ofzo), voor dun staal word er snel doorheen gedrukt.

Parkside PMSG 200A1

Waar: Sparkshack. Eigenaar: supakeen. Gebruikskosten: 2 EUR per keer, exclusief Gas. Proces(en): SMAW/FCAW/GMAW/GTAW.

Een alles-in-1 lasapparaat waarmee vier verschillende processen kunnen worden gelast. Afhankelijk van het lasproces kan het apparaat van 40-200A leveren. Dit apparaat staat opgesteld in de laskar in de sparkshack en is opgezet voor MAG lassen. Er zit een 5kg spoel in voor staal en menggas is aangesloten.

Als je dit apparaat gebruikt let er dan op dat je na gebruik de gasfles dicht draait.

De massakabel en stinger liggen in de laskar voor het geval je wil elektrode lassen. Let er dan wel op dat je het apparaat omzet naar de MMA modus.

HBM 200 AC/DC TIG

Waar: Supersamla. Eigenaar: supakeen. Gebruikskosten: 5 EUR per keer, exclusief Gas. Proces(en): GTAW.

Gebruik van dit apparaat heeft vooraf extra instructie en toestemming nodig van supakeen. TIG lassen is lastiger dan de andere lasprocessen en het is helaas makkelijker om de consumables te slopen. Er is ook meer voorbereidend werk nodig.

Het voordeel van TIG lassen is dat er op AC ook aluminium gelast kan worden en dat hoge precisie mogelijk is.

Randapparatuur

Grote Lastafel

Kleine lastafel

...

Las kleding

Draag uitsluitend onbrandbare kleding zoals katoen en leer. Veel goedkope overalls zijn gedeeltelijk polyester wat bijzonder goed brand als er hete lasspetters op vallen.

• Schort
• Handschoenen
• Mouwen

Consumables

SMAW Elektrodes

Waar: Werkplaats (rechts achter deur, doos).

3 mm

Type: Phillips ...

2 mm

Type: Einhel...

GMAW Vuldraad

Waar: Werkplaats (links achter deur, doos).

GTAW Wolfraam

Waar: Werkplaats (rechts achter deur, doos).

GTAW Vuldraad

Waar: Werkplaats (rechts achter deur, doos).

Processen

Booglassen

Gas Tungsten Arc Welding (GTAW, TIG)

GTAW of TIG is een lasproces waarbij de elektroden bestaan uit wolfraam (en wolfraamlegeringen). Wolfraam kan extreem warm worden zonder te smelten. De boog is tussen je werkstuk en de elektrode en je vulmateriaal vul je bij met de hand. Dit geeft veel controle over waar de boog heen gaat, hoe snel alles gaat en leidt tot een zeer schoon (weinig vonken) en gecontroleerd lasproces.

TIG heeft een hoop variabelen, je hebt twee handen nodig en soms ook een voet. Dit maakt TIG lassen ingewikkelder dan de andere lasprocessen zowel kwa kennis als kwa motoriek.

Elektrodes

De elektrodes voor het TIG lassen komen in verschillende kleuren en diameters. De elektrodes mogen het werkstuk nooit aanraken, dit leidt tot vervuiling van zowel de las als de elektrode. Mocht je onverhoopt toch het werkstuk aanraken met de elektrode dan doe je er het beste aan om de elektrode te verwisselen en door te gaan met een verse elektrode. De oude moet dan later weer bijgeslepen worden totdat de vervuiling weg is.

Kleuren

☢️☢️☢️ Let speciaal op met thorium-legeringen. Deze zijn licht radioactief en mogen absoluut niet geslepen worden in de werkplaats, alleen buiten en met de correcte adembescherming, draag ook adembescherming tijdens het lassen met thorium-elektrodes en zet ventilatie aan. ☢️☢️☢️

Kies altijd voor niet-thorium gelegeerde elektrodes bij het inkopen maar gelanthaneerde. Lees de factsheet over thorium-gelegeerde elektrodes[1].

Slijpen

Het slijpen dient te gebeuren onder een hoek van ongeveer 30 graden waarbij de slijpsteen (in de werkplaats) in de lengterichting word gehouden zodat je het meest even effect hebt. Om dingen nog meer even te krijgen kun je de elektrode in een van de schroeftollen zetten en daarmee langzaam laten ronddraaien terwijl je slijpt. Zorg ervoor dat je voordat je begint al je elektrodes netjes met punt hebt.

Vorm

Als je begint met lassen is het afhankelijk van de elektrode en de gekozen stroom (wissel of gelijk) of de elektrode z'n punt behoudt. Over het algemeen behouden alle elektrodes hun punt als je met gelijkstroom last maar puur wolfraam (groene) elektrodes zullen een balletje vormen op het einde. Dit is niet dramatisch zolang je boog niet begint te wandelen over je werkstuk. Andere kleuren elektrodes zijn hier minder vatbaar voor. De wisselstroom vorm heeft invloed op hoe het wolfraam zich gedraagt. Hoe meer je balans aan de negatieve kant staat hoe meer hitte er in de elektrode gaat zitten en omgekeerd hoe meer je balans aan de positieve kant staat hoe meer hitte er in het werkstuk gaat.

Als je elektrode stukken kwijt raakt dan zul je de balans aan moeten passen om minder hitte in de elektrode te stoppen.

Toorts

De toorts bij het TIG lassen bestaat uit een aantal onderdelen, deze onderdelen kunnen stuk, verslijten, en moeten soms opnieuw in elkaar gezet worden.

Gas

TIG lassen word uitgevoerd met 100% argon gas, dat is de donkergroene fles. Je doorvoer is tussen de 6 en 15 liter per minuut afhankelijk van de gaslens die je gebruikt, de dikte van je elektrode, en hoe snel je beweegt.

Wisselstroom/AC

De TIG lasmachine kan met wisselstroom lassen. Dit is een vereiste voor het lassen van aluminium. Hierdoor zijn er een hoop instellingen die relateren aan de vorm van de wisselstroom.

2T/4T

Als de TIG lasmachine word gebruikt in AC mode met de knop op de toorts dan zijn er twee selecties voor de toorts. 2 traps (2T) of 4 traps (4T). De plaatjes hieronder laten zien hoe dat in z'n werk gaat maar de korte samenvatting is dat je in 2 traps modus de knop ingedrukt houdt en de toorts uitgaat als je loslaat. Bij 4 traps gaat de toorts in startstroom (knop: start current) bij de eerste indruk, naar lasstroom (knop: welding current) bij loslaten. Bij de 2e indruk van de knop gaat de toorts terug naar de startstroom in de tijd die gezet is met de downslope knop en bij het weer loslaten van de knop gaat de boog uit.

2T kun je gebruiken voor korte lassen, bijvoorbeeld tacks en 4T voor langere lassen of moeilijker te bereiken plaatsen (als je de knop niet goed kan indrukken).